ziekten
Indien het konijn al enige tijd in je bezit is, dan is het bekend wat het normale gedrag van het dier is.
Verander plotseling iets aan dat gedrag, dan is het zaak een kritisch naar het dier te kijken.
Als het konijn niet levend is, niet meer eet of koorts heeft, dan is het dier ziek.
Zieke konijnen zitten ook meestal in elkaar gedoken en zullen, als ze pijn hebben, knarsetanden.
De haren staan in veel gevallen overeind en soms is de ademhaling snel verhoogd.
De dieren zitten dan t e 'pompen'.
Let ook op de ontlasting die in de kooi ligt en de kleur van de urine.
Bij meer chronische aandoeningen, zal in het begin weinig aan het konijn te zien zijn.
De dieren zullen echter vermageren en in conditie achteruit gaan.
Vergeet ook niet af en toe de binnenkant van de oren, den snijtanden en den nagels en de voetjes te controleren.
Het is belangrijk eventueel afwijkingen zo vroeg mogelijk te ontdekken.
Indien een konijn veel niest en er komt snot uit zijn neus is er waarschijnlijk sprake van besmettelijke snot.
Als veel konijnen onder slechte hygiëne omstandigheden worden gehouden of als het konijn op te tocht heeft gestaan, kunnen den slijmvliezen van de ogen en de neus geïnfecteerd worden.
Deze ziekte kan door meerde ziekte kiemen veroorzaakt worden.
Vaak gaan de diertjes na enige tijd niezen en snuiven.
Ze strijken me hun voorpootjes langs de snotterige neus waardoor ook de pootjes nat worden.
Het is in veel gevallen een ernstige ziekte die niet alleen met een oogzalfje verhopen dan worden.
De dieren zullen ook een pilletje of een drankje dienen in te nemen.
Door deze medicijnen zullen de ziekteverschijnselen meestal verdwijnen, maar de ziekte kiemen blijven veelal verborgen in het konijn aanwezig.
Als de omstandigheden minder gunstig worden, dan komen ze weer tevoorschijn.
Het is dus zaak deze ziekte te vorkomen.
Zet de dieren daarom nooit op de tocht of in een vochtige omgeving en pas op voor overbevolking in het hok.
Medicijnen aan het konijn toedienen
Voor een dierenliefhebber die 1 of enkele konijnen heeft, zijn er globaal 3 manieren om de konijnen mediatie toe te diegenen.
In de eerste plaats via het drinkwater.
Los daartoe de voorgeschreven hoeveelheid op in het water in het drinkflesje.
Om bederf te voorkomen, dient iedere dag een verse oplossing aangemaakt te worden;
Deze methode kan alleen gebuikt worden als het komijn nog drinkt en als het medicijn geen onaangenaamst smaak heeft.
In het laatste geval zal het konijn weigeren van de oplossing te drinken.
Bij zieke konijnen die niet meer drinken, kan het geneesmiddel in vloeistorm in de bek gedruppeld worden.
Zet het konijn daarvoor op tafel en voer alle handelingen rustig en weloverwogen uit.
Het kan best iets langer duren dan het konijn over zijn toeren te jagen.
Maak gebruik van een plastic injectiespuit of een druppelaar die bij het geneesmiddel meegeleverd wordt.
Zet de plastic punt van de kleine injectiespuit vlak achter de snijtanden in de tandeloze ruimte.
Druk vervolgens langzaam de vloeistof uit de injectiespuit, maximaal een halve ml per keer.
Controleer dat het konijn goed slikt.
Is de vloeistof verdwenen, dan kan indien nodig, de vogelde hoeveelheid vloeistof gegeven worden, ook nu weer maximaal een halve ml.
Meestal heeft het konijn daarmee alle benodigde geneesmiddel binnen gekregen.
Sommige konijnen laten het toe dat er pilletjes via de bek ingegeven worden.
Vindt het konijn dat niet prettig, los het geneesmiddel dan op in een beetje water en druppel de oplossing in de bek.
Laat het konijn het wel toe, druk dan op de beide mondhoeken om de lippen te openen en houd de neus van het dier omhoog.
Stop het pilletje in de tandeloze ruimte achter de snijtanden, laat de lippen los en strijk over de tong en keel op de overgang van hoofd naar hals.
In veel gevallen zal het konijn slikken en is het pilletje verdwenen.
Nogmaals, deze methode is alleen uitvoer bij konijnen die het toelaten.
Dwing het dier zo min mogelijk wan het zal het pilletje er dan namelijk met de beweeglijke ton snel uitwerken.
Wormen
Konijnen die veel buiten komen, worden soms met een ongewenst bezoek van hun wilde soortgenoten vereerd.
Het is dan mogelijk dat ze de longwormbesmetting (protostongculus-soorten),die bij wilde konijnen vaak gezien wordt, overnemen.
Daarnaast kan het voorkomen dat er wormeieren via het vers gewonnen groenvoer ut de vrije natuur binnen het hok gebracht worden.
Het zijn vooral de maagwormen die op deze manier af en toe een besmetting bij de konijn veroorzaakt.
Vooral als de hygiëne in de konijnenkot te wensen overlaat of als er sprake is van overbevolking, kan de worminfectie snel aanslaan.
Voorkom het dus!
Gelukkig zien we de worminfectie maar zelden bij deze huisdieren optreden.
Een regelmatig ontworming is dus bij deze konijnen vrijwel nooit nodig.
Beter is het regelmatig de mest van het konijn door de dierenarts te laten onderzoeken.
Huidontsteking
Door natte huidgedeelte kan snel een huidontsteking ontstaan.
Deze afwijking wordt veroorzaakt doordat het konijn veel kwijlt omdat de tanden misvormd zijn of omdat het dier in een koude, vochtige ruimte gehuisvest is.
Ook een slechte drinkwaterbak kan dit ziektebeeld veroorzaken.
Het gevolg van dit alles is dat de warmplooi van het konijn geïrriteerd raakt.
De warmplooi is de huidplooi die op de keel ligt.
Soms kan de kinklier voor enige verwarring zorgen aangezien de haartjes rond deze klier ook af en toe nat kunnen zijn.
In het laatste geval ziet de huid er echter gaaf en gezond uit.
Na enige tijd kunnen de natte plekken op de warmplooi gaan stinken.
De behandeling bestaat uit het wegnemen van de oorzaak en het wegknippen van de haren op de natte plekken.
Daarnaast zal de dierenarts een zalf voorschrijven, die op de aangetaste huid aangebracht dient te worden.
Coccidiose
Corccidiose is een darmontsteking die veroorzaakt word door ziekmakende kiemen die tot de grep van de protozoën worden gerekend.
In veel gevallen krijgen de dieren een opgezette buik.
Omdat ze het voedsel niet meer kunnen verteren, ontstaat er diarree die soms zeer hardnekkig kan zijn.
Een aantal dieren krijgt een enorme dorst en zijn sterven in veel gevallen van uitputting.
Bij andere dieren (meestal de oudere) kan de ziekte zondernoemenswaarde symptomen verlopen.
De reden dat de ziekte berucht is, wordt voor een deel veroorzaakt doordat de ziektekiemen buiten het konijn zeer resident zijn.
De ziekteverwekkers kunnen na 18 maanden nog een besmetting veroorzaken, zelfs na -50°C vorst.
Daarom is de beste preventie een goede hygiëne.
Maak de kooi of hokken derhalve regelmatig schoon en ontsmet ze met bv. een 10% ammoniakoplossing.
Daarnaast is het aan te raden de jonge dieren, als de ziekte aanwezig is, zo snel mogelijk van de voedster te scheiden (6 weken oud).
De jonge dieren zijn namelijk verhoogd vatbaar voor deze ziekte.
Zijn de dieren eenmaal ziek, dan is er een therapie mogelijk.
In een aantal gevallenkomt hulp echter te laat.
Vlooien
De vlooien die bij de hond en de kat voorkomen komt bij het konijn ook voor.
Het is vrijwel altijd een besmetting van den kattenvlo.
De dieren kunnen er onrustig van worden en soms hebben ze ernstige jeuk.
Daarnaast is het strooisel in de kooi een goede schuilplaats voor de tussenstadia (eitje en pup) van de kattenvlo.
Het is daarom aan te raden om bij een ernstige vlooienbesmetting, die meestal in de zomer optreedt, het konijn zeker mee te behandelen.
Het konijnenhok moet daarbij ook steeds opnieuw schoongemaakt worden om een besmetting te voorkomen.
Ook hier speelt de hygiëne een grote rol.
Daarnaast kan het konijn ook last hebben van de konijnenvlo.
Deze vlooien zuigen zich meestal achter de horen van het konijn vast en zuigen bloed.
Ze veroorzaken onrust onder de dieren en bij een ernstige besmetting kan er bloedarmoede optreden.
Ook deze vlooien kom=en net name tijdens de zomer bij het konijn voor.
Maar dan alleen bij de konijnen die buiten gehouden worden.
Teken
Konijnen die buiten lopen, kunnen teken krijgen; vooral als er stuikgewas in de buurt is.
Het is dan verstandig, vooral in de zomer en het warme najaar, te onderzoeken of het konijn geen teken bij zich draagt.
De teek kan een beetje jeuk veroorzaken en als er veel aanwezig zijn, kan er bloedarmoede optreden.
De teel is meestal makkelijk te verwijderen.
Het is beter de teek niet met allerlei middelen (bv. alcohol of ether) te verdoven.
Tijdens de verdoving kan de teek namelijk nog snel erg veel giftstoffen in het lichaam van het konijn pompen.
Het is belangrij te voorkomen dat er iets in de huid achterblijft.
Neem daarom en pincet en zet de punten op het lichaam van teek, zo dicht mogelijk bij de huid van het konijn.
Trek de eek er vervolgens met een draaiende beweging uit.
Controleer of er geen pootjes van de teek in de huid zijn achtergebleven.
Deze kunnen namelijk een ontsteking van de huid geven.
Als alles verwijderd is, doe dan een beetje jodium op het wondje.
Diarree
De ontlasting van een konijn bestaat voor het grootste deel uit droge korrels.
In de vroege morgen wordt een wat dunnere ontlasting gevormd die het konijn vrijwel altijd opeet.
Indien zich bij een gezond konijn een kluit ontlasting onder de staart vorm is er sprake van diarree.
Alleen dan blijft de ontlasting onder de staartkleven.
Nu zijn er nogal wat oorzaken die voor diarree bij het konijn kunnen zorgen.
Allerlei bacteriën en ander ziektekiemen zijn in staat de darmwand dusdanig aan te tasten dat deze normale werking meer uit kan voeren.
In een aantal gevallen steven de konijnen (vooral als ze jong zijn) snel na het begin van de ziekte.
Konijnen die niet stervenkunnen een chronische diarree ontwikkelen die in veel gevallen moeilijk te berstijden is.
Ga naar de dierenarts waar een geneesmiddel voorgeschreven zal worden dat de verkeerde bacteriën in de darm doodt.
Soms zijn de problemen dan nog niet over.
Goede resultaten zijn bij deze dieren bereikt door ze gedurende 5 dagen wat eikeblad te voeren.
Oorschurft
Oorschufst is te herkennen aan stinkende korsten in de oren en wordt veroorzaakt door de mijt.
Deze parasiet graaft gangen door het oorslijmvlies waardoor korsten ontstaan.
De konijnen krabben veelvuldig aan hun oor, schudden heftig met de kop en houden deze zelfs scheef als er sprak is van een zware infectie.
Onder de korsten kunnen zich allerlei bacteriën ontwikkelen die de afwijking verergeren.
De mijten gaan steeds dieper het oor in en kunnen via het middenoor de hersenen bereiken.
Er kunnen dan dwangbewegingen en stuipen optreden.
Bij de eerste verschijnselen met het konijn zo snel mogelijk bij de ander konijnen weggehaald worden aangezien dit een zeer besmettelijke ziekte is.
De behandeling bestaat uit het verweken van de korsten waarna die verwijder kunnen worden.
Doe dit voorzichtig want de huid onder de korsten bloed snel.
Daarna met de parasiet met geneesmiddelen gedood worden.
Denk niet dat dan alles achter de rug is, want de parasiet bevindt zich voornamelijk in het stro van de kooi.
Haal derhalve alle stro en mest uit de kooi en verwijder dat uit huis.
Het beste is verbranden.
Reinig en ontsmet de kooi en laat deze enige tijd lang staan.
De parasiet is namelijk zeer ster en de kooi kan dan ook lange tijd bemet blijven.
Rode urine
Een konijn dat in de winter buiten in zijn hok blijft, kan bij vriezend weer bloedrode urine produceren.
Dat is een fysiologisch gebeuren en als het dier verder goed en gezond lijkt, is het iet iets om ongerust over te worden.
Daarnaast kan rode urine optreden bij konijnen die een blaasontsteking of last van blaasstenen hebben.
Meestal ontstaan blaasstenen bij het konijn in de loop van een blaasontsteking omdat de urine daarbij van samenstelling verandert, zodat zich snel stenen kunnen vormen.
Konijnen met 1 van deze aantoningen (of beide) plassen meestal kleine beetjes en zijn minder levenslustig.
In het geval van blaasstenen, zijn de diertjes ronduit ziek.
Ga met het konijn naar de dierenarts.
De dierenarts zal de blaasstenen verwijderen, waarna de blaasontsteking in het algemeen goed te behandelen is.
Een laatste opmerking gaat over de urine die door rammen bij wijze van territoriumafbakening in huis wordt gedeponeerd.
Deze wil ook nog weleens rood opdrogen,
De andere kleur sis het gevolg van een andere urineconcentratie.
Er is dus geen roeden om ongerust te worden.
Het enige bezwaar is dat een dergelijk gedrag van het konijn door veel mensen net gewaardeerd wordt.
Epilepsie
Er zijn een aantal oorzaken voor epilepsie bij konijnen aan te wijzen.
Bij de witte konijnen met blauwe ogen komt af en te epilepsie of vallen zeikte voor.
In een aantal gevallen begint het met een angstkreet, waarna het konijn al een gek door het hok rent.
Even later valt het dier neer en blijft verstijfd liggen of gaat juist hevig met de pootjes bewegen.
Na korter of lage re tijd komt het dier bij en gedraad zich verder weer normaal.
Met medicijnen i s het soms mogelijk de aanvallen te voorkomen.
De andere oorzaken van dit gedrag zijn wel ernstiger ne moeten gezocht worden in een tekort aan vitamine B, hersenvliesontsteking of bepaalde ziekten die door bacteriën of virussen veroorzaakt worden.
Ga altijd met het konijn naar de dierenarts en probeer te achterhalen op welk ogenblik de toevallen optreden.
Bv. vlak na het eten, ha een hard geluid of als er fel licht op de kooi schijnt.
Plotselinge dood
Er zijn een aantal ziekten bekend waarbij konijnenplotzesling kunnen sterven.
Berucht is de Tyzzerse ziekte die veroorzaakt woord door een bacterie die luister naar de naam bacillus piiformus.
De ziekte treed vooral op bij jonge konijnen, die zeer snel kunnen sterven.
Er zijn echter vele andere ziekten en gebreken beschreven waardoor een konijn plotseling kan sterven.
Het is van belang het dode dier zo snel mogelijk bij de andere dieren weg te halen en sectie op het gestorven dier te laten verrichten.
Breng het gestorven konijn daarom nog dezelfde dag nar een dierenarts.
Voor zover en nog andere konijnen aanwezig zijn is het een zaak dat de dieren zo min mogelijk stress te verduren krijgen.
Maak de kooi(en) goed schoon en ontsmet ze met een goed ontsmettingsmiddel.
Na de sectie zal er ineen aantal gevallen een medicijenkuur door de dierenarts aan de andere konijnen voorgeschreven worden.
Urinebrand (kale plekken met korsten op buik en rond de anus van het konijn)
Deze afwijking word urinebrand genoemd en wordt in veel gevallen veroorzaakt door en natte, vieze bodem in de kooi.
Het is dus zaak de kooi wat vaker schoon te maken en deze vooral goed af te drogen en droog te houden.
Leg daartoe wat kranten onder in de kooi;
Deze nemen het vocht op zodat het konijn droog blijft.
Soms word de aandoening veroorzaakt door een bacterie die het konijn met de urine verscheidt.
In dat geval zal de bacterie besteden moeten worden met bepaalde medicijnen.
Houd de aangetaste plekken goed schoon en behandel ze met de zalf die door de dierenarts is voorgeschreven.
De huid zal bij een goede behandeling weer snel genezen.
Uierontsteking
De aandoening uierontsteking wordt veroorzaakt door bacteriën.
Een hoge melkgift, een slechte hygiëne en beschadiging aan de uierhuid vergroten de kans op het ontstaan van de uierontsteking.
Ook als de jongen ineens allemaal bij de moeder worden weggenomen is er een vergrote kans op ontstoken melkklieren.
De melkklieren zijn in zo'n geval verdikt, voelt warm aan en het is duidelijk te zijen dat de voedster er pijn aan heeft.
Deze aandoening komt niet zo vaak voor, maar als het voorkomt, is het oppassen geblazen.
Ze is namelijk zeer besmettelijk en verspreid zich snel van voedster naar voedster.
Daarom moet de voedster die deze ziekte heeft apart gezet worden.
Vermijd daarbij ieder contact tussen de voedster en de soortgenoten.
Houd het dier warm en zorg voor een schoon hok.
Met gerichte medicijnen is de voedster vaak snel weer beter.
Rode oogjes en slecht zien
Bepaalde virussenkunnen het oog van het konijn aantasten.
Waarschijnlijk is deze afwijking een voorstadium van besmettelijke snot.
De slijmvliezen van de ogen worden geïnfecteerd waardoor ze rood worden.
Daarbij wordt ook de buitenste oogrok aangetast.
Deze oogrok is normaal helder en doorzichtig.
Door de infectie kan de oogrok verkleuren, meestal worden ze grijsblauw en ondoorzichtig.
Het gevolg is dat het konijn niet meer door het oog kan kijken en dus langzaam blind wordt,
Het grote gevaar schuilt echter in het feit dat het oog gaat jeuken en dat het konijn aan het oog gaat krabben.
Het is dan mogelijk dat het konijn met zijn scherpe nagels in het oog komt en de buitenste oogrok kapot maakt.
Het oog is dan vrijwel altijd verloren..
Ga met het dier naar de dierenarts.
De eerlijkheid gebiedt te vermelden dat een voorgeschreven oogzalf niet altijd direct resultaat laat zien.
Soms zijn verschillende oogzalven nodig.
Zorg er daarnaast voor dat het dier in een droge, warme omgeving gehuisvest wordt waar het niet tocht
In een aantal gevallen blijf de aandoening ondanks alle verpleging bestaan.
Haaruitval
Ook een konijn is een dier dat door bepaalde parasieten bezocht kan worden.
Het gaat daarbij om mijten (schurft), luizen en vlooien.
Ook bepaalde schimmels voeden zich op de huid van een konijn goed thuis.
Het gevolg van al deze parasieten is dat de dierenjeuk krijgen, onrustig worden en dat de haren in meer of mindere mate gaan uitvallen.
Aan de manier waarop de huid verandert, is soms iets over de oorzaak te zeggen.
In andere gevallen moet er naderonderzoek plaatsvinden, zoals het maken van een huidafkrabsel of door de veroorzaker in een bepaalde voedingsbodem op te kweken.
De behandeling bestaat in veel gevallen uit wassingen met een bepaald medicijn.
Zet de aangetaste dieren altijd apart om te voorkomen dat de parasieten naar andere dieren worden overgebracht.
Voer de wassingen volgens het voorschrift uit, maar voorkom dat er medicijnen in de ogen of op het neus- of mondslijmvlies terecht komen.
In veel gevallen genezen de dieren snel.
Kanker
Tumoren komen ook bij konijnen voor.
Soms krijgen de dieren leukose (bloedkanker) hetgeen bij konijnen door een virus wordt veroorzaakt.
Aan de dieren is in het algemeen weinig te zien.
In het laatste stadium worden de dieren mager waarna ze serven.
Een therapie is niet bekend en is in veel gevallen is het beter het dier in het laatste stadium zo snel mogelijk uit zijn lijden te verlossen.
Bij voedsters komt af en toe baarmoederkanker voor.
Bij een snelle diagnose, dis voordat er uitzaaiingen zijn, dient de hele baarmoeder verwijderd te worden.
Daarnaast treden, gelukkig niet zo vaak, bij het konijn ander tumorvormen op.
In al deze gevallen zal het van de locatie van de tumor afhangen of er een operatieve ingreep mogelijk is.
Dat is de beoordeling van de dierenarts.
Wees echter voorbereid op het feit dat in veel gevallen een behendig niet mogelijk is en dat het in de gegeven omstandigheden het beste is om het konijn in te laten slapen.
Schmorl'se ziekte
Door scherpe voedseldelen, bv. hooi- of strooistengels kan het mondslijmvlies beschadigd raken.
Als dat gebeurt in een vervuild hok kan de wang of de huid rond de bak ontstoken raken.
Er ontstaat dan een abces, een met pus gevulde holte, die aan de buitenkant als een bobbel zichtbaar is.
Wordt de huid op het abces opengemaakt, dan kot de geel pus, die meestal vies stinkt , naar buiten.
Deze afwijking wordt veroorzaakt door bepaalde bacteriën .
In veel gevallen is het dier met de juiste geneesmiddelen een ogenblik te genezen waarna de ontsteking weer terugkomt.
Dat komt omdat de bacterie zeer infectieus is.
Zodra de besmetting word geconstateerd, met het dier zo snel mogelijk bij de andere konijnen weggehaald worden.
Reinig en ontsmet de kooi of het hok zo goed mogelijk.
De bacterie is in staat om diep in het hout de ontsmetting e overleven.
Raadpleeg derhalve omtrent de ontsmetting de dierenarts,
Is de bacterie vernietigd, dan is de ziekte ook meestal over.
Ontstoken voetzooltjes
Zware konijnen en konijnen die hun leven op roostervloeren moeten doorbrengen, kunnen gemakkelijk ontstoken voetzooltjes of korstjes op de hakken van de achterpoten ontwikkelen.
Vooral bij nerveuse konijnen, die veel met hun achterpoten op de grond stampen, treedt deze afwijking vaak op.
Meestal zijn de dieren verder gezond, maar het kan voorkomen dat de dieren zoveel pijn hebben, dat ze niet meer bewegen en derhalve niet meer bi de voerbak komen.
Ze eten niet meer en ze vermageren; in het ergste geval gaan ze zelfs dood.
Het is het allerbelangrijkste de dieren op een zachte bodem te zeten.
In het begin voldoet turfmoelen het goed.
De wonden moeten goed schoongehouden worden en in sommige gevallen zijn zelf medicijnen nodig om te voorkomen dat de ontsteking dor het lichaam slaat.
In dit kader moet opgemerkt worden dat het geenoverbodige luxe is, vooral bij zware konijnen, af en toe de voetzooltjes van de achterpoten te controleren.